Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία από το SWS για την αντιμετώπιση των πνιγμών
Κάθε χρόνο πεθαίνουν 360,000 άνθρωποι από πνιγμό. Περισσότερο από το ήμισυ αυτών των θανάτων αφορούν άτομα νεότερα των 25 ετών, με τα παιδιά κάτω των 5 ετών να αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο κίνδυνο. Ο πνιγμός αποτελεί τον τρίτο σε σειρά αιτία θανάτου λόγω ατυχημάτων παγκοσμίως για άτομα ηλικίας 5 έως 14 ετών.
Παρά τα τραγικά αυτά γεγονότα, η πρόληψη του πνιγμού λαμβάνει σχετικά λίγη προσοχή και λίγους πόρους. ;Oμως υπάρχουν πολλά περισσότερα που μπορούμε να κάνουμε για να ενισχύσουμε την πρόληψη και να περιορίσουμε την τραγική απώλεια ζωής. Οι παγκόσμιες δεσμεύσεις που έγιναν ως μέρος των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης της Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ δεν μπορούν να εκπληρωθούν όσο αυτή η αιτία θανάτου παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτη.
Πρόσφατα, τα Ηνωμένα Έθνη ενέκριναν την πρώτη τους Απόφαση για την Παγκόσμια Πρόληψη του Πνιγμού (Α/ΑΠΣ/75/273, 28 Απριλίου 2021). Η Απόφαση κηρύσσει την 25η Ιουλίου κάθε έτους ως τη "Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης του Πνιγμού" για να ευαισθητοποιήσει σχετικά με τη σημασία της πρόληψης του πνιγμού και την ανάγκη για άμεση συντονισμένη διακυβερνητική δράση για τη βελτίωση της ασφάλειας των υδάτων με στόχο τη μείωση των αποτρέψιμων θανάτων. Επιπλέον, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει συστήσει σε κάθε χώρα να δημιουργήσει ένα Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την ασφάλεια στο νερό. Αντίστοιχα το Safe Water Sports θέσπισε την 11η Μαΐου ως Εθνική Ημέρα Πρόληψης Θαλάσσιων Ατυχημάτων και Πνιγμών.
Η Μεσογειακή περιοχή είναι, μακράν, η πιο τουριστική περιοχή του κόσμου τόσο σε διεθνές όσο και σε εγχώριο τουρισμό, αφού τουλάχιστον το 20% όλων των τουριστών παγκοσμίως επισκέπτονται τη Μεσόγειο για τις διακοπές τους.
Η ευαισθητοποίηση και ο συντονισμός των δράσεών μας στο επίπεδο της ΕΕ θα έχει σημαντική προστιθέμενη αξία. Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους και τις πρωτοβουλίες τους για την υποστήριξη και την προστασία των πολιτών και του Ευρωπαϊκού τρόπου ζωής. Μια πρωτοβουλία της ΕΕ για την πρόληψη του πνιγμού και την ενίσχυση της ασφάλειας στα θαλάσσια σπορ και γενικότερα στον υδάτινο περιβάλλον είναι απαραίτητη. Αυτό αποτελεί φυσικά έναν τομέα ιδιαίτερης σημασίας για μια Μεσογειακή χώρα όπως η Ελλάδα, αλλά είναι εξίσου σημαντικός και για όλα τα κράτη μέλη και τους πολίτες τους. Είναι ένα θέμα που δικαιολογημένα αξίζει την προσοχή μας, λαμβάνοντας υπόψη τον τεράστιο ανθρώπινο κόστος που συνεπάγεται.
Η πρωτοβουλία μπορεί να συντονίσει μια κοινή αντίδραση στους πνιγμούς, θέτοντας πιο λεπτομερείς και μετρήσιμους στόχους για τη μείωση των θανάτων και παρακολουθώντας τακτικά την πρόοδο προς αυτόν τον στόχο. Επιπλέον, μπορεί να διαμορφωθεί μέσω της έγκρισης μιας σύστασης της Επιτροπής που προωθεί τις ελάχιστες απαιτήσεις για αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης του πνιγμού και υποστηρίζει τον διαμοιρασμό αποτελεσμάτων και βέλτιστων πρακτικών μέσω μιας ευρωπαϊκής πλατφόρμας ανταλλαγής.
Το EUDrowningPrevention που προτείνεται από το SWS, μπορεί να αποτελέσει μια ανοικτή πρωτοβουλία που προσκαλεί τις δημόσιες διοικήσεις, τους ανθρώπους, τις κοινότητες και τις οργανώσεις να:
• Συνδεθούν και να μοιραστούν γνώσεις και βέλτιστες πρακτικές
• Μάθουν για την πρόληψη του πνιγμού
• Αναπτύξουν, εφαρμόσουν και επεκτείνουν λύσεις
• Αναπτύξουν ένα εθνικό σχέδιο ασφαλείας των υδάτων
Μια διάσκεψη της ΕΕ μπορεί να εκκινήσει αυτήν την ουσιαστική προσπάθεια. Στη διάσκεψη, κάθε κράτος μέλος θα παρουσιάσει μια καταστατική ανάλυση και αξιολόγηση που περιλαμβάνει:
• μια ανάλυση των εμπλεκομένων φορέων και των πόρων
• τις εγκατεστημένες στρατηγικές και παρεμβάσεις, με τις περισσότερες επιπτώσεις στον πνιγμό και σε ατυχήματα που σχετίζονται με τη θάλασσα.
• τον συντονισμό για συνεργασία που θα διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ των εθνικών ενδιαφερομένων φορέων.
Μια καταστατική αξιολόγηση για την κάθε χώρα θα αποτελέσει προϋπόθεση και θα παρουσιάσει τα δεδομένα ανά χώρα σχετικά με τους πνιγμούς και τις τρέχουσες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της πρόληψης του πνιγμού. Κάθε συμμετέχον κράτος μέλος θα παρουσιάσει, για κάθε στρατηγική και παρέμβαση, την ανάγκη που αντιμετωπίζεται, τα οφέλη και τα βασικά βήματα για την υλοποίησή τους.
Τα στοιχεία ανάλυσης της κατάστασης είναι τα εξής:
• Διαθέσιμα δεδομένα (βασισμένα σε εθνικά συστήματα συλλογής δεδομένων υγείας / συστήματα επιτήρησης τραυματισμών για ποιους πληθυσμούς θα πρέπει να στραφούν και ποιος τύπος παρέμβασης είναι πιθανό να έχει τη μεγαλύτερη επίδραση)
• Τρέχουσες προσπάθειες (υπάρχοντα προγράμματα και πρακτικές πρόληψης πνιγμού αποκαλύπτουν το έργο που έχει ήδη ξεκινήσει, πού διεξάγεται, από ποιους και ποιοι πόροι εφαρμόζονται. Η αξιολόγηση μπορεί επίσης να παρέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα αυτών των παρεμβάσεων και οποιαδήποτε κενά στη γνώση και την πρακτική).
• Υφιστάμενες πολιτικές και κανονιστικές διατάξεις (Η ύπαρξη οποιωνδήποτε νόμων, κανονιστικού πλαισίου ή πολιτικών σχετικών με την εξεταζόμενη παρέμβαση (μπορεί να είναι χρήσιμο να αξιολογηθούν διεθνείς προδιαγραφές για να βοηθήσουν στην κατανόηση κατάλληλων παρεμβάσεων και να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητά τους, για παράδειγμα σχετικά με τις επιπτώσεις επιπλέον ικανοτήτων των σωσίβιων). - Ποιοι φορείς έχουν νομική δικαιοδοσία και ευθύνη για την εφαρμογή των σχετικών νόμων και κανονιστικών πλαισίων που σχετίζονται με την πρόληψη του πνιγμού. Σε ποιο βαθμό οι μέτρα που αποτελούν μέρος των κανονιστικών πλαισίων ή νομικών απαιτήσεων εφαρμόζονται ενεργά.)
• Σχετικοί ενδιαφερόμενοι φορείς (μια λίστα με φορείς που σχετίζονται με την επιτυχή εφαρμογή των παρεμβάσεων πρόληψης πνιγμού: Αρχές (κυβερνητικά υπουργεία, υπηρεσίες και πράκτορες, οργανισμοί πιστοποίησης), διεθνείς οργανισμοί, Μη Κυβερνητικοί Σύλλογοι, ΜΚΟ, ερευνητικά ή ακαδημαϊκά ιδρύματα, βιομηχανία/επιχειρήσεις, σωματεία υδατοσφαίρισης, κοινωνία
• Απαιτούμενοι ανθρώπινοι και χρηματοοικονομικοί πόροι